Tiêu chảy là một trong những bệnh gây tử vong hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi, nguyên nhân chủ yếu là do vi khuẩn hoặc virus gây ra. Nếu cha mẹ biết giữ vệ sinh cho bé thì nguy cơ mắc tiêu chảy sẽ được hạn chế.

Triệu chứng

Khi trẻ bị tiêu chảy thường đi tiêu nhiều, phân lỏng, đôi khi phân lổn nhổn, có nhầy, máu, mùi hôi, tanh khác thường và phân có thể có màu xanh. Trẻ thường quấy khóc vì bụng bị trướng và đầy hơi, hậu môn bị rát. Ngoài ra, trẻ còn có thể bị sốt, nôn ói...

Nguyên nhân

Trẻ bị tiêu chảy có rất nhiều nguyên nhân khác nhau, song phần lớn là do trẻ nhiễm virút; nhiễm khuẩn; nhiễm ký sinh trùng; sử dụng thuốc kháng sinh (diệt cả loại vi khuẩn có lợi trong ruột); dị ứng thức ăn...

Hậu quả

Tiêu chảy làm trẻ bị mất nước và điện giải theo phân. Điều này rất nguy hiểm, cơ thể trẻ nhanh chóng bị khô kiệt, nặng có thể dẫn đến tử vong nếu không được bù nước nhanh chóng và thích hợp. Ngoài ra, tiêu chảy còn gây cho trẻ bị suy dinh dưỡng.

Cách phòng ngừa

- Tiêu chảy do trẻ ăn một hay nhiều loại thức ăn mới, do dùng thuốc kháng sinh thì thường ở dạng nhẹ. Cách phòng ngừa là, nên cho trẻ ăn từng ít một thức ăn mới để cơ thể trẻ quen dần, rồi sau đó tăng dần lượng thức ăn lên. Nếu để thức ăn ở môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, trẻ ăn vào sẽ bị tiêu chảy do ngộ độc thức ăn. Vì thế, tốt nhất là nên cho trẻ ăn thức ăn mới nấu.

- Tăng cường chất lượng bữa ăn nhiều đạm và giàu năng lượng cho trẻ. Ăn nhiều có thể làm trẻ đi tiêu nhiều hơn, trẻ sẽ mau hồi phục và tăng cường kháng thể.

- Chú ý bổ sung thực phẩm giàu probiotics (sữa chua): Ruột và dạ dày của bé luôn tồn tại đồng thời vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại. Vi khuẩn có lợi củng cố hệ miễn dịch, giúp cân bằng giữa hai loại vi khuẩn tốt – xấu vì sự mất cân bằng nó sẽ gây ra tiêu chảy. Các bé dễ bị mất cân bằng vi khuẩn tốt – xấu đường ruột do chế độ dinh dưỡng ít bao gồm vi khuẩn có lợi.

- Tránh vi khuẩn và vật ký sinh

Tiêu chảy thường do vi khuẩn và vật ký sinh trong thức ăn và nước uống gây ra. Trong đó, tiêu chảy do vật ký sinh thường xuất hiện ở việc uống nước không hợp vệ sinh. Những miếng thịt còn mảng hồng có thể chứa E.coli – vi khuẩn gây ngộ độc thức ăn, nhất là cho các bé ở giai đoạn đầu ăn dặm. Tương tự, khi nấu món trứng cho con, bạn cũng cần đảm bảo trứng chín thật kỹ, phòng ngừa tiêu chảy do nhiễm khuẩn samonella và campylobacter.

Ngoài ra, bạn cũng không nên cho trẻ chơi ở những vũng nước, vòi nước, hồ nước công cộng, vì ở đó chứa nhiều vật ký sinh.

- Văcxin phòng bệnh do virus rota: Một trong những nguyên nhân gây tiêu chảy ở bé là do virus rota. Loại virus này gây trục trặc ở đường ruột, làm bé mất nước và dễ phải nhập viện do mất nước. Một loại văcxin mới có tác dụng ngăn ngừa virus gây bệnh. Văcxin phòng tiêu chảy dạng uống, uống 2-3 liều khi bé được 6 tháng tuổi.

- Giữ gìn vệ sinh: Nhiễm trùng đường ruột thường do ăn phải thức ăn nhiễm khuẩn, không vệ sinh, uống nước nhiễm bẩn, không đun sôi cẩn thận. Vì vậy, cách phòng ngừa nhiễm trùng đường ruột tốt nhất là giữ vệ sinh trong ăn uống thật tốt.

Cho trẻ bú sữa mẹ, vì sữa mẹ vô trùng và không bao giờ gây tiêu chảy nhiễm trùng. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa kháng thể, giúp trẻ chống lại vi khuẩn gây bệnh và ngăn ngừa tiêu chảy.

Nếu trẻ bú sữa bình, cần rửa sạch bình sữa, núm vú, rồi sau đó luộc bình trong nước sôi khoảng 15 phút.

Nên có nhà vệ sinh và giữ gìn nhà vệ sinh sạch sẽ. Không nên phóng uế bừa bãi vì làm ô nhiễm môi trường, nhất là làm bẩn nguồn nước, lây lan bệnh tạo thành dịch.

Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi tiêu. Các bà mẹ khi chuẩn bị bữa ăn cho gia đình cũng nên rửa sạch tay.

Khi chế biến hay dọn bàn ăn, cần che đậy cẩn thận, tránh ruồi nhặng (tác nhân gây bệnh và truyền bệnh). Vi khuẩn gây bệnh bám vào chân ruồi, sẽ lan qua thức ăn khi ruồi bu vào thức ăn. Vì thế, không nên cho trẻ ăn thức ăn đã để nguội lạnh hay nhiễm bẩn.

Thường xuyên vệ sinh thân thể cho bé và dạy trẻ cách giữ vệ sinh (dạy bé không đưa tay bẩn vào miệng, đưa đồ chơi vào miệng, rửa tay sạch sẽ sau khi bé đi vệ sinh hoặc được thay tã.

Khi trẻ bị tiêu chảy, bạn nên cho trẻ uống nhiều nước và nên sử dụng nước điện giải, bù mất nước cho trẻ. Nên cho trẻ uống từng ngụm nhỏ, tránh trẻ bị nôn và đi tiêu nhiều. Nếu trẻ bị nặng như: mắt trũng sâu, môi khô, sức khoẻ yếu thì nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chữa trị kịp thời và phục hồi sức khoẻ cho trẻ.

Khi bị tiêu chảy, bạn nên cho trẻ ăn các thức ăn dạng lỏng như cháo để dễ tiêu hoá và hấp thụ...